1396/01/08

رگلاژ و تراش خرک روی ویلن


رگلاژ خرک روی ویلن کاملا یک کار تخصصی میباشد که بالانس و تراش دقیق خرک یک چالش مهم برای سازندی ویلن محسوب میشود .

 

 


همان گونه که در تصاویر بالا ملاحظه میکنید با استفاده از برچسب و خط کش بطور دقیق وسط و مرکزیت صفحه ویلن را پیدا و علامت گذاری میکنیم تا هنگام تراش و رگلاژ خرک دقت شود که دقیقا خرک در مرکز و خط وسط ویلن بالانس و نصب میشود.


بر اساس شکل بالا قطر پایه خرک قبل از شروع تراش باید مشخص و بر اورد گرفته شود زیرا قطر پایه خرک در محل اتصال به صفحه متناسب با جنس خرک و ویژگیهای  صدای مد نظر و انتخاب سمپل مشخص شده صدای که توقع داری از ساز ساتع شود کاملا متغیر است.
بطور کلی ضخامت قطر پایه ویولن در محل اتصال به صفحه از حداقل 4,2میلیمتر تا 5 میلیمتر در تغییر است.


مانند تصویر بالا ابتدا باید قطر خرک را به حد نصاب مد نظر برسانیم و با استفاده از رنده مخصوص ماذا قطر خرک را کم میکنیم باید دقت کرد که این کاهش قطر فقط باید از یک طرف خرک صورت گیرد که قاعدتا جهت مخالف مارک خرک را تراش میزنیم.


طبق تصویر بالا سازگر باید ماذا ضخامت پایه خرک را با چاقوی مخصوص تراش بزند تا به حد نصاب مد نظر برسد. خیلی از سازگرها معتقد هستن که تمام مراحل تراش پایه خرک باید با چاقوی مخصوص صورت گیرد و از کاغذ سمباده برای کاهش ضخامت نباید استفاده شود .سازگر باید خیلی ماهر باشه تا بتواند با یک چاقوی تیز سطح پایه خرک را با سطح صفحه ویلن چفت و مماس کند .ax7-8
در تصویر بالا محل قرار گرفتن خرک را با مداد رنگی میکنیم و خرک را بارها در محل خود قرار میدهیم تا قسمتهای که هنوز به صفحه ویلن چفت و مماس نشده بدون رنگ مداد بماند و ما قسمتهای رنگی را با استفاد از چاقو تراش میزنیم و این کار را تا زمانی که تمام پایه خرک به رنگ مداد اغشته شود ادامه میدهیم.

 


در تصاویر بالا چفت کردن مماس کردن پایه خرک را با استفاده از کاغذ سمباده و ماشین مخصوص حرکت خرک انجام میدهیم که با حرکت دادن و عقب جلو کردن خرک پایه های خرک بر اثر اصطکاک روی سمباده تراش میخورد و از ضخامت ان کاسته میشود.


در ادامه کار بعد از کاهش ضخامت پایه خرک با دو روش استفاده از چاقو و روش استفاده از کاغذ سمباده و ماشین مخصوص خرک طبق تصویر بالا با استفاده از لیسه مخصوص وسط پایه خرک را تراش میزنیم تا چهار اطراف پایه خرک کاملا روی صفحه ویلن دقیق و بدون نشتی چفت و مماس شود.


در چند تصویر بالا محل دقیق خرک مشخص شده و همچنین باید دقت شود که خرک در خاتمه کار باید نسبت به سطح صفحه از پشت زاویه 90 درجه را دقیق تشکیل دهد.


بعد از اینکه از رگلاژ پایه خرک بر روی صفحه ویلن اطمینان حاصل کردید. خرک را زیر ویلن قرار میدهیم و مانند تصویر بالا با وسیله اندازگیری ارتفاع ان را نسبت به سطح گریف مشخص میکنیم .
بطور معمول ارتفاع خرک برای ( می) 3,5 میلمتر و برای ( سل ) 5,5 میلمتر متداول و استاندار میباشد .اما این رگلاژ متناسب با سلیقه و جنس سیمهای مختلف و همچنین سبکهای مختلف نوازندگی وموسیقیایی متغیر است .بطور معمول از ارتفاع 2,5 میلمتر برای ( می )و3,5 میلمتر برای ( سل ) که حداقل ارتفاع سیمهای بر روی گریف است رگلاژ صورت میگیرد تا اندازی 4 میلمتر برای ( می) و 7 میلمتر برای ( سل ) گرفته میشود.
این تعییر ارتفاعات متناسب با قدرت تشخیص سازنده ویلن میتواند مهارتهای او را به چالش بکشد که برای هر ویولنی چه رگلاژ و ارتفاع را تنظیم کند که ساز مطلوب ترین و مطبوع ترین صدا را داشته باشد.


در تصاویر بالا نحوه تنظیم ارتفاع خرک با شابلون و همچنین برش ان را با اسکنه مخصوص ملاحظه میکنید


بعد از تنظیم ارتفاع با استفاد از وسیله انداز گیری ضخامت لبه خرک را که سیم روی ان قرار میگیرد مشخص میکنیم و با استفاده از رنده مخصوص اضافه های ان را تراش میزنیم

طبق تصویر بالا بعد از رنده زدن خرک با استفاده از کاغذ سمباده سطح خرک را همسان و مرتب میکنیم .


بعد از به اتمام رسیدن رگلاژ خرک طبق تصاویر بالا به وسیله ابزار اندازگیری و ابزار نشانه گذار محل دقیق سیمها را روی خرک مشخص میکنیم. وسیم ویلن را روی ساز نصب میکنیم .
یک نکته که در مورد ان اتفاق نظر وجود ندارد فاصله سیمها روی خرک میباشد که اندازی استاندارد و مشخصی برای ان تعیین نشده .به طور معمول فاصله سیمها روی خرک ازهم از 11,5 میلیمتر گرفته میشود تا 12,5 میلیمتر. که گاهی مواقع من در نوازندگان ایرانی دیدم که تا حدود 13,5 میلیمتر هم  گرفته شده .  
اما طبق استاندارهای مدون و مشخص شده فاصله معمول و متداول 12 میلیمتر به تایید رسیده است.