1396/01/08

شناخت آرشه


انتخاب آرشه برای یک نوازنده یک کار دلهرآور و مشکل است. با توجه به گزینه ها و فاکتورهای مختلفی که برای ویژگیهای یک آرشه خوب تعیین شد به سختی میتوان انتخاب صحیحی از ارشه دلخواه خود داشته باشیم.
اگر شما یک نوازنده اماتور و مبتدی هستید به سختی میتوانید کاربری و کاربرد یک ارشه را در تکنیکهای مختلف نوازندگی تشخیص دهید و بشناسید.سطح نوازندگی و مهارت شما بیانگر شناخت و خاسته شما از ارشه مد نظر شما میباشد .یک نوازنده زمانی که با چالشهای نوازندگی در تکنیکهای دست راست مواجه میشود ان موقع تشخیص میدهد که ارشه ای که دردست دارد جوابگوی اجرای تکنیکهای نوازندگیش هست یا نه .
در نوازندگی ویولن به جرات میتوان گفت نصف توانایی کیفیت صدای ویولن به ارشه بستگی دارد پس انتخاب ارشه به اندازه انتخاب ویلن اهمیت دارد. در موسیقی کلاسیک اروپای تکنیکهای ارشه بسیار متنوع و فراوان است به طوری که برای تکنیکهای ارشه و دست راست متدهای فراوانی نگاشته شده پس باید توجه داشته انتخاب ارشه یک چالش بسیار جدی برای نوازنده ویلن میباشد.
باید توجه کرد یک نوازنده هنگام نوازندگی نباید بخشی از تمرکز و ذهنش درگیر این موضوع باشد که آرشه اوزمان اجرا جوابگوی اجرای تکنیکهای او هست یا نه .
پس باید ازقبل این مشکل را حل کرده باشد ارشه شما باید به گونه ای باشد از نظر کیفتی که هنگام اجرا به شما اعتماد به نفس بدهد و به هیچ وجه کارایی ارشه در اجرای شما کم نباشد.پس برای یک اجرای دقیق و عالی باید تمام مولفهای داشتن یک ویولن خوب و ارشه خوب را حل کرده باشید.
ویژگیهای آرشه خوب و مواد عالی برای ساخته آرشه.
بطوری کلی ارشه از سه جنس چوب پرنامبوک , چوب برزیلی( ماگاهان ) , ارشه کربن ( مواد مصنوعی) تهیه میشود.
چوب پرنامبوک و چوب برزیلی در نواحی و مناطق گرمسیر جنگلهای برزیل رشد میکند. از اواخر قرن 18 این چوبها از جنگلهای برزیل تهیه میشد که از نظر قدرت کشش و حالت ارتجاعی بهترین گزینه برای ساخته ارشه بوده که بدست می امده اما متاسفانه این گونه چوب هم به علت کمیاب بودن. و هم به خاطر برش برویه و عدم جایگزین از نظر کاشتن این گونه درخت در حال انقراض قرار گرفته. چوبها مناسب بنای ساخته ارشه قاعدتا باید روی 100 سال از عمر درخت گذشته باشد پس زمان زیادی برای جایگزین شدن این گونه چوب لازم است .
بسیاری از سازندگان ارشه حرفه ای معتقد هستن چوبهای خوب برای ساخت ارشه از خانواده پرنامبوک و برزیلی تا پایان قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم تقریبا به پایان رسیده و چوب مناسب با کیفیت و عالی مانند گذشته کمتر یافت میشود .
در حدود 20 سال گذشته استفاده از ارشه های فیبر کربن به دلیل کمبود چوبهای ذکر شده جایگزین ارشه های چوبی شداند. سعی مهندسان و طراحان این ارشه ها براین بود که ویژگیهای ارشه های چوبی را خیلی دقیق , علمی و ماهرانه روی این گونه مصنوعی پیاده کنند.
ارشه های فیبر کربن یک ارشه مناسب دانش اموزی محسوب میشود و متناسب با کیفیت ان مقرون به صرفه میباشد .اما در کل قابلیت ارشه های چوبی نسبت به این گونه مصنوعی بسیار بالا تر است و در اجرای تکنیکهای دست راست نمونه چوبی همیشه برتری خود را ثابت کرده و همچنین هنگام اجرا حس قابل قبول تری ارشه چوبی برای نوازنده دارد.
وزن متعارف و میانگین یک ارشه ویولن حدود 60 گرم برای التو 70 گرم و برای چلو 80 گرم میباشد.
گاهی انتخاب بعضی از نوازندگان حرفه ای ویولن هنگام اجرای تکنیکهای هیجانی و سرعتی حدود 54 گرم و این در حالی است که بعضی از نوازندگان ویولن برای اجراهای قطعات احساسی , کم تکنیک. و روح بخشیدن به اجرا از ارشه های با وزن 64 تا 68 گرم هم استفاده کرداند .بطور کلی باید دقت کرد که تعادل و بالانس ارشه نسبت به وزن ان اهمیت بیشتری دارد .
تفاوت ارشه های هشت پر و گرد .
سازندگان حرفه ای ارشه بخصوص فرانسویها به ندرت ارشه هشت پر ساخته اند و این در حال است که اکثر نوازندگان ارشه هشت پر را ترجیح میدهند و همچنین سازندگان ارشه المانی ارشه های هشت پر را در اولویت میدانند نسبت به ارشه گرد. در کل انتخاب اول در بین نوازندگان ویولن و سازندگان ارشه مدل هشت پر ارشه میباشد.بطور کلی هنوز هیچ منبع و مرجعی نتوانسته از نظر علمی ارجح بودن این دو مدل را نسبت به ثابت کند اما این اتفاق نظر وجود دارد که ارشه مناسب باید قابلیت اجرای تکنیکهای دست راست را بطور دقیق داشته باشند بدون در نظر گرفتن هشت پر بودن یا گرد بودن.
یک نکته مهم و حائز اهمیت در مورد ارشه انحنا و خم طولی ارشه میباشد .باید دقت کرد که انحنای ارشه از نظر ساخت در چه منطقه از طول ارشه قرار دارد .بطور معمول اکثر ارشه ها انحنای ان در قسمت وسط ارشه قرار دارد انحنای ارشه به طور ملایم از نوک ارشه شروع میشود و در وسط ارشه به موی ارشه میچسپد و بعد با شیب ملایم  به بطرف ته ارشه حرکت میکند.ولی در ارشه های حرفه ای به خاطر بالانس دقیق و مهار راحت ارشه در تکنیهای دست راست محل قرار گرفتن انحنای ارشه از ناحیه وسط ارشه به طرف نوک میباشد .این الگوی ساخت ارشه قابلیت دقیق تری از اجراهای تکنیک دست راست را به نوازنده میدهد و همان طور که در اول بحث اشاره شده این ویژگیهای مطلوب به نوازنده اعتماد به نفس قابل توجهی هنگام اجرا میدهد .در تصویر زیر این دو نمونه به نمایش گذاشته شده ارشه بالای انحنای ان در طول کل ارشه تقسیم شده اما در ارشه زیر این انحنا در نیمه بالا ارشه تعبیه شده که یه نمونه مطلوب و مناسب برای اجرا میباشد
جنس موی آرشه.
جنس موی ارشه از نظر کیفیت و تمیزی صدا نکته مهم و قابل توجهی است که یک حرفه تخصصی در صنعت ارشه سازی تبدیل شده است .موی ارشه از نظر کیفیت صدا تمیز بودن صدا ومقاومت ان طبقه بندی میشود .از بهترین مارکهای موی میشود به موی مجارستانی , موی بلغارستانی,  موی سبیری,  موی چینی اشاره کرد .موی ارشه از دم و یا یال اسب تهیه میشود که قاعدتا از هر جای میشود تهیه کرد اما بعضی از نژادهای اسب داری موی صاف تر مقاومتر و یکسان تر از نظر قطر و انداز هستند .کیفیت این موها زمانی روی ارشه قرار میگیرند قابل قضاوت هستند .اما بطور معمول در بازار کار این موها کاملا طبقه بندی ودرجه بندی شداند.
اما در حدود نیم قرن گذشته استفاده از پلیمر های مصنوعی که مبدع ان آلمانیها بوداند با استفاده از تکنولوژی علمی و پیشرفته یک نمونه موی برای ارشه طراحی کردند که از نظر کیفیتی صدا و مقاومت بالای که داشت جایگزین خوبی برای موهای طبیعی بود .صدا در این نمونه های مصنوعی نسبت به موهای طبیعی بسیار تمیز تر و بدون پاریزیتهای صدای موی طبیعی بود واز نظر پاره شدن مقاومتی بسیار بالا تری نسبت به موهای طبیعی داشت .البته این نمونه از موهای مصنوعی به خاطر تعصبی که روی موی طبیعی وجود داشته نتوانست رقیب خطر ناکی برای ان باشد.